Διαβατός Ημαθίας

Πρωτοχρονιά και τα έθιμά της!

Η επιδίωξη του καλού και της ευχαρίστησης των ανθρώπων όλο το χρόνο, καθώς και ο φόβος για το άγνωστο (που κατά καιρούς συνοδεύεται από δεισιδαιμονίες), είναι υψίστης σημασίας για την Πρωτοχρονιά. Για την έναρξη της νέας χρονιάς έχουν προληφθεί όλες οι προλήψεις. Έτσι, από νωρίς το πρωί της παραμονής μέχρι αργά το βράδυ αυτής της πρώτης ημέρας του χρόνου, προκαταλήψεις και πεποιθήσεις εναλλάσσονται μεταξύ τρομακτικών δεισιδαιμονιών και χαρούμενων μαγικών ομοιοπαθητικών πράξεων που αποσκοπούν στην προώθηση της ευετηρίας. Η ομαλή μετάβαση από το γνωστό στο άγνωστο είναι η κύρια ανησυχία στην αρχή κάθε νέας χρονιά.


Η έλευση του νέου έτους χαρακτηρίζεται από τελετές, καθώς και από ήθη και έθιμα της λαϊκής λατρείας, στα οποία συνδυάζονται τα χριστιανικά δρώμενα και οι προχριστιανικές τελετουργίες. Στην Ελλάδα την ημέρα αυτή συναντώνται τα κάλαντα, οι προσφορές στους νεκρούς, το φίλευμα ή το τάισμα της βρύσης, το ποδαρικό, η σπιτική βασιλόπιτα που ετοιμάζεται είτε ως ψωμί «μεγάλαρτο» στην αγροτική παράδοση είτε ως ζυμωτό γλύκισμα στην αστική παράδοση (και στις δύο περιπτώσεις έχει τη σημασία του θρεπτικού και στερεωτικού άρτου με κάποια σκέψη προσφοράς και στους νεκρούς. Η βασιλόπιτα αποτελεί εξέλιξη του αρχαίου ελληνικού εθίμου του εορταστικού άρτου, τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες πρόσφεραν στους θεούς σε μεγάλες αγροτικές γιορτές, όπως τα Θαλύσια και τα Θεσμοφόρια. Στα Θαλύσια, γιορτή του θερισμού, αφιερωμένη (μάλλον) στη Δήμητρα έφτιαχναν από το νέο σιτάρι ένα νέο καρβέλι, τον «θαλύσιον άρτον» και στα Θαργήλια, γιορτή του Απόλλωνα, έψηναν επίσης τον «θάργηλο» άρτο ή την «ευετηρία». Στα Θεσμοφόρια πρόσφεραν στην Δήμητρα μεγάλους άρτους. Η βασιλόπιτα αποτελεί συνδυασμό του «εορταστικού άρτου» και του «μελιπήκτου» των αρχαίων προσφορών, τόσο προς τους θεούς όσο και προς τους νεκρούς ή τους κακούς δαίμονες, για την εξασφάλιση της ευετηρίας. Όλα αυτά γίνονταν για να ευχαριστήσουν τους θεούς και να εξασφαλίσουν με μαγικό λατρευτικό τρόπο την υγεία, τη δύναμη και την ευετηρία. Επίσης το αμίλητο νερό, η περιποίηση των ζώων, τα ιδιαίτερα φαγητά, το μάντεμα της τύχης, πρωτοαντικρύσματα και πρωτακούσματα είναι προλήψεις με κυριότερους συμβολισμούς τον φυτικό και τον αναβλαστικό.


Ο στολισμός του σπιτιού με κλαριά και πρασινάδες, το «ποδαρικό», η ρίψη ροδιού και το σκόρπισμα στις κάμαρες (για να πληθύνουν τα αγαθά), η φροντίδα να υπάρχουν την ημέρα αυτή στην οικία πολλά φρούτα (πορτοκάλια, μήλα, ξηροί καρποί), όλα αυτά αποτελούν σύμβολα της επιθυμητής παγκαρπίας. Το έθιμο των δώρων μεταφέρθηκε στον εορτασμό της Πρωτοχρονιάς, κατάγεται από τη ρωμαϊκή περίοδο (όπου οι Ρωμαίοι αντάλλασσαν δώρα μεταξύ τους την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου, ημέρα γέννησης του Θεού Ήλιο) και στοχεύει στην επιδίωξη αμοιβαίου "μαγικού" πλουτισμού.

Το τεχνικό και πολιτιστικό αποτέλεσμα του είναι η μεγάλη βιομηχανική παραγωγή δώρων κι η άμιλλα των μεγάλων μαγαζιών για εξοπλισμό και διαφήμιση. 
|Π|

|Sephora
Previous Post
« Prev Post
Next Post
Next Post »

Διαβάστε ακόμα...

Γιατί να Βάλετε ένα Γιασεμί στην Κρεβατοκάμαρά σας

Όμορφες ιδέες για Γλάστρες και Ζαρντινιέρες από τον Διαβατινό Κηπουρό..

Το Βατικανό ετοιμάζεται για την άφιξη... UFO;...

Αρβελέρ: Γιατί ο τάφος στη Βεργίνα είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου και Όχι του Φιλίππου..