ΒΡΕΤΑΝΟΣ ΑΙΓΥΠΤΙΟΛΟΓΟΣ: Η Ολυμπιάδα, μητέρα του Μ. Αλέξανδρου, μπορεί να βρίσκεται τον τάφο της Αμφίπολης

Ένας από τους σπουδαιότερους Βρετανούς αιγυπτιολόγους, ο Άντριου Τσανγκ, σχολίασε

στο Discovery Channel τα ευρήματα των αρχαιολόγων στο λόφο Καστά, δηλώνοντας εντυπωσιασμένος για την αποκάλυψη των δύο Καρυάτιδων.

Ο Άντριου Τσανγκ είναι ο συγγραφέας του βιβλίου «Η αναζήτηση του Τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου».

Ο Βρετανός αιγυπτιολόγος υποστηρίζει πως το πιθανότερο είναι ο εντυπωσιακός τάφος της Αμφίπολης να είναι της Ολυμπιάδας, της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

«Οι Καρυάτιδες είναι πραγματικά εντυπωσιακό εύρημα. Το γεγονός πως τώρα έχουμε ένα δεύτερο ζευγάρι θηλυκών φυλάκων του τάφου, δίνει ώθηση στην εικασία ότι πρόκειται για τον τάφο μιας σημαντικής βασίλισσας», υποστηρίζει, ενώ αναφέρεται και στις σφίγγες στην είσοδο του τάφου, αναφέροντας ότι υπήρξαν σύμβολο συνδεδεμένο με τις βασίλισσες της Μακεδονίας από τα τέλη του 4 αιώνα π.Χ, αν και δεν ήταν πολύ συνηθισμένες σε μακεδονικούς τάφους της εποχής.

“Υπήρξαν όμως εξέχοντα τμήματα της διακόσμησης σε δύο θρόνους που βρέθηκαν από τα τέλη του 4 αιώνα π.Χ. στην περιοχή του βασιλικού νεκροταφείου στις Αιγές, στη σημερινή Βεργίνα» δηλώνει ο Τσανγκ. Ο ένας από τους δύο θρόνους αυτούς πάντως, αποδίδεται στην Ευρυδίκη, τη γιαγιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η Ολυμπιάδα είναι η επικρατέστερη ένοικος του Τάφου της Αμφίπολης, με την Ρωξάνη να έρχεται δεύτερη, αν και δεν αποκλείω να είναι θαμμένες τελικά και οι δυο εκεί”.

Όπως σημειώνει ο ίδιος, οι ρόδακες που διακρίνονται στις φωτογραφίες της ανασκαφής, μοιάζουν με αυτούς του τάφου του Φιλίππου και φαίνεται πως είναι σύμβολο της δυναστείας, είπε ακόμα.

Αρχαϊστικές οι Καρυάτιδες

Η αρχαιολογική ομάδα της Αμφίπολης δεν φαίνεται να κάνει προς το παρόν συσχετισμούς ή να δίνει ερμηνείες. Ωστόσο, αρχαιολογικοί κύκλοι διαπιστώνουν πως οι ημιανάγλυφες αυτές Καρυάτιδες είναι αρχαϊστικές, δηλαδή μιμούνται τις αρχαϊκές, μια τάση που παρατηρείται στα τέλη του 2ου αι. π.Χ. Πάντως το 168 π.Χ. η Μακεδονία κατελήφθη από τους Ρωμαίους.

Σχετικά με το «ημερολόγιο» της ανασκαφής, το υπουργείο Πολιτισμού ενημέρωσε την Κυριακή το μεσημέρι, ότι την περασμένη Πέμπτη (4/9) έγινε ευρεία σύσκεψη επιτόπου υπό τη γ.γ. του ΥΠΠΟΑ Λίνα Μενδώνη για να εκτιμηθούν τα μέτρα προστασίας του μνημείου, μετά και την καταρρακτώδη βροχή του προηγούμενου 24ώρου, «τα οποία και κρίθηκαν απολύτως ικανοποιητικά». Βέβαια, συνεχίστηκαν οι υποστηλώσεις και αντιστηρίξεις στο εσωτερικό του μνημείου, που θυμίζουμε πως έχει έναν προθάλαμο (το δωμάτιο Α) και δύο νεκρικούς θαλάμους (δωμάτιο Β και Γ). Την Παρασκευή (5/9), όπως λένε, βγήκαν τα χώματα πίσω από τον τοίχο που χωρίζει το δωμάτιο Α και Β, δηλαδή από το εσωτερικό των νεκρικών χώρων «προκειμένου να εξισορροπηθούν οι γεωστατικές ωθήσεις των γαιών μεταξύ των δύο χώρων. Με την αφαίρεση των χωμάτων αποκαλύφθηκε, σε απόσταση 2 περίπου μέτρων από τη θόλο και 4,5 μέτρων περίπου από το δάπεδο, μαρμάρινη ορθογώνια πλάκα, μήκους 4,2 μ., πλάτους 1 μ. και πάχους 0,21 μ. σε άριστη κατάσταση».

Η μαρμάρινη αυτή πλάκα αποτελούσε την ψευδοροφή του δωματίου Β (βρίσκεται κάτω από τον θόλο του τάφου) και δεν σώζεται ολόκληρη. Εχει εν μέρει καταρρεύσει από το παρελθόν, πιθανόν από κάποιο φυσικό φαινόμενο (π.χ. σεισμό). Πάντως θα πρέπει να φανταστούμε την ψευδοροφή όλη ζωγραφισμένη με γαλάζιο, κόκκινο και κίτρινο χρώμα. Αναπαριστώνται φατνώματα με ένα ρόδακα στο κέντρο. Ο ρόδακας είναι διαχρονικό σύμβολο και φυλακτό από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα. Ρόδακες κοσμούσαν οροφές ιερών, όπως της Αφροδίτης, Ασκληπιείων, τοιχογραφίες σπιτιών αρχόντων κ.λπ.

Μόνο στο θρακικό τάφο Sveshtari της Βουλγαρίας έχουν βρεθεί Καρυάτιδες

Στη συνέχεια, το υπουργείο πληροφορεί πως το Σάββατο έγινε η αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων από το Δωμάτιο Α εμπρός από τον τοίχο της εισόδου για τα ενδότερα του τάφου, όπου και αποκαλύφθηκαν οι δύο ημιανάγλυφες Καρυάτιδες.

Ηταν κάτω από το επιστύλιο, τμήμα του οποίου είχε βρεθεί σπασμένο. Το υποστύλωσαν και έτσι προχώρησαν πιο κάτω, για να αποκαλύψουν τις μαρμάρινες παραστάδες. Ανάμεσα σε αυτές, στον πεσσό βρέθηκαν «δύο εξαιρετικής τέχνης Καρυάτιδες, από μάρμαρο Θάσου, όπως είναι ο περίβολος του λόφου Καστά και οι Σφίγγες».

Το πρόσωπο της μίας Καρυάτιδας σώζεται σχεδόν ακέραιο, ενώ της άλλης λείπει, που σημαίνει ότι το μνημείο έτυχε βανδαλισμού στα αρχαία χρόνια.

Οι Κόρες έχουν πλούσια κόμμωση που καλύπτει τους ώμους τους. Φορούν σκουλαρίκια (ενώτια) και χειριδωτό χιτώνα. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμένα, ώστε με την κίνησή τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα, όπως ήταν οι κεφαλές και τα φτερά των Σφιγγών. Στις μορφές τους σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος. Τμήμα παλάμης και θραύσματα από τα δάκτυλά τους βρέθηκαν μέσα στα χώματα.

Οι ανασκαφείς εκτιμούν πως ο στολισμός της δεύτερης αυτής εισόδου στον τάφο με τις Καρυάτιδες «αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας». Τα γλυπτά αυτά βρίσκονται πάνω από την είσοδο του τάφου, που αναμένεται να είναι επιβλητική μαρμάρινη. Αυτή την είσοδο καλύπτει κι άλλος τοίχος σφράγισης από πωρόλιθους (πλάτους 4,5 μ.), όπως αυτός που ήταν στην πρόσοψη του μνημείου. «Είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό της προσπάθειας των κατασκευαστών για την αποτροπή εισόδου στο μνημείο», αναφέρουν.

Αν τελικά κατάφεραν με τον δεύτερο αυτό τοίχο να αποτρέψουν τους τυμβωρύχους, θα το μάθουμε όταν μπουν και στο δωμάτιο Γ, που είναι επίσης γεμάτο χώμα, και δεν έχει αρκετό οξυγόνο. Αν διοχετεύσουν οξυγόνο για να αρχίσει η επέμβαση ίσως προκληθεί βλάβη στις τοιχογραφίες που ενδεχομένως είναι ωραιότερες από εκείνες που έχουν έως τώρα αποκαλυφθεί.

πηγή