Κακοποίηση της ελληνικής γλώσσας

Σταύρος Μεσσήνης

Η ελληνική γλώσσα θεωρείται από τους μεγαλύτερους επιστήμονες του κόσμου ως η πιο κατάλληλη γλώσσα στη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Και αυτό γιατί διαπιστώθηκε πως η ελληνική γλώσσα είναι γλώσσα «νοηματική» και πως είναι η μοναδική νοηματική γλώσσα που υπάρχει. Όλες τις υπόλοιπες γλώσσες τις χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες ως γλώσσες «σημειολογικές».

Νοηματική είναι η γλώσσα στην οποία το σημαίνον , δηλαδή η ίδια η λέξη , και το σημαινόμενον , δηλαδή αυτό που η λέξη εκφράζει , έχουν μεταξύ τους πραγματική πρωτογενή σχέση. Αντίθετα η σημειολογική είναι γλώσσα στην οποία αυθαιρέτως ορίζεται ότι το α πράγμα εννοείται με το α σημείο.

Με άλλα λόγια η ελληνική είναι η μόνη γλώσσα της οποίας οι λέξεις έχουν πρωτογένεια ενώ σε όλες τις άλλες είναι συμβατικές , δηλαδή σημαίνουν κάτι απλώς επειδή έτσι συμφωνήθηκε μεταξύ αυτών που τη χρησιμοποιούν.

Συναφής εκδήλωση για τη σπουδαιότητα της ελληνικής γλώσσας είναι πως Άγγλοι επιχειρηματίες προτρέπουν τα ανώτερα στελέχη τους να μάθουν αρχαία ελληνικά γιατί αυτά εμπεριέχουν μια φιλοσοφία με ξεχωριστή σημασία για τους τομείς οργανώσεως και διαχειρίσεως επιχειρήσεων. Σε αυτό το συμπέρασμα βέβαια οδηγήθηκαν μετά από έρευνες Βρετανών ειδικών ότι η ελληνική γλώσσα ενισχύει τη λογική και τονώνει τις ηγετικές ικανότητες. 

Γι’αυτούς τους λόγους οι Ισπανοί Ευρωβουλευτές ζήτησαν να καθιερωθεί η Ελληνική ως επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης διότι , όπως οι ίδιοι είπαν , το να μιλά κανείς για Ε.Ε. χωρίς την ελληνική είναι σαν να μιλά σ’ έναν τυφλό για χρώματα.

Δυστυχώς όμως η ελληνική γλώσσα αναγνωρίζεται και υποστηρίζεται στον μεγαλύτερο τουλάχιστον βαθμό μόνο από τους ξένους και όχι από τους ίδιους τους Έλληνες που υποστηρίζουν με κάθε μέσο τις ξένες γλώσσες και μάλιστα κάνουν λόγο για την κατάργηση της ελληνικής μέσα στην ίδια την Ελλάδα και την αντικατάστασή της από την Αγγλική τα στιγμή που οι ίδιοι οι Άγγλοι μιλούν για την ανωτερότητα και τη σπουδαιότητα της ελληνικής.

Γι’ αυτό εάν παρατηρήσουμε λίγο προσεκτικά τα μέσα ενημέρωσης , τον Τύπο , διάφορες ανακοινώσεις και ομιλίες πολιτικών μπορούμε να πούμε πως όλοι αγωνίζονται για το ποιος θα χαλάσει περισσότερο την ελληνική όμορφη γλώσσα μας. Και όλες αυτές οι κακοποιήσεις γίνονται στο όνομα της δημοτικής από πολλούς όψιμους δημοτικιστές. Και αν κάποιος επιχειρήσει να τους πει το σωστό τότε τον ειρωνεύονται. Βέβαια το κακό δεν θα ήταν τόσο μεγάλο εάν περιοριζόταν μόνο σε αυτούς που το διαπράττουν. Όμως δυστυχώς το γλωσσικό λάθος επαναλαμβάνεται από τα μέσα ενημέρωσης και εμπεδώνεται στη συνείδηση του πολλού κόσμου και η διόρθωσή του γίνεται πολύ δύσκολη.

Θα πρέπει λοιπόν να προσέχουμε να μην κακοποιούμε την πλούσια γλώσσα μας με ακρότητες και εκφράσεις που προσκρούουν στο γλωσσικό μας αισθητήριο και στην αισθητική μας καλλιέργεια. Γιατί πολλοί δημοτικιστές , είτε από άγνοια είτε από υπερβολικό ζήλο και φανατισμό , δε χρησιμοποιούν σωστά τη γλώσσα και διαστρέφουν το γλωσσικό μας αισθητήριο. Ωστόσο για την καταστολή της κακοποίησης της γλώσσας θα ήταν καλό , στα διάφορα Υπουργεία , οργανισμούς και τις άλλες υπηρεσίες καθώς επίσης και στη ραδιοφωνία την τηλεόραση , τις εφημερίδες και σε όλα τα μέσα ενημέρωσης , να υπάρχουν υπεύθυνοι για τη γλωσσική επιμέλεια των εγγράφων , εγκυκλίων , αποφάσεων , δελτίων ειδήσεων , ρεπορτάζ και άλλων που δίνονται στη δημοσιότητα.   
Βλέπουμε επίσης ότι σήμερα η ελληνική γλώσσα κατακλύζεται από την εισβολή ξένων λέξεων και εκφραστικών τρόπων σκέψης πράγμα το οποίο συντελεί άμεσα στο πρόβλημα της κρίσης. Και αυτό γιατί όλα έχουν αρχίσει να γίνονται στη χώρα μας με τη χρήση της Αγγλικής ή Γαλλικής γλώσσας. Και περισσότερο οι νέες γενιές χρησιμοποιούν στον καθημερινό τους λόγο πλήθος ξένων λέξεων μεγαλύτερο σε ποσοστό από το ελληνικό λεξιλόγιο. Με αυτή την τακτική σε μικρό χρονικό διάστημα το ελληνικό λεξιλόγιο θα περιορισθεί τόσο πολύ στους νέους που θα είναι πια κατόρθωμα να ακούμε καμμιά ελληνική λέξη , και θα μας φαίνεται και αξιοπερίεργο.( Εδώ μια και γίνεται λόγος για τη σχέση των ξένων λέξεων με τις ελληνικές λέξεις μπορεί να σημειωθεί η έρευνα του πανεπιστημίου του Ιρβάιν της Καλιφόρνιας που κατάφερε να αποθησαυρίσει στον Η/Υ «Ίβυκο» 6 εκατομμύρια λέξεις και 78 εκατομμύρια λεκτικούς τύπους της γλώσσας μας , όταν η Αγγλική γλώσσα έχει συνολικώς 490.000 λέξεις και 300.000 τεχνικούς όρους , δηλαδή ως γλώσσα είναι μόλις το 1/100 της δική μας. Στον Η/Υ «Ίβυκο» έχουν επίσης ταξινομηθεί 8.000 συγγράμματα 4.000 αρχαίων ελλήνων και το έργο ακόμη συνεχίζεται. Μιλώντας γι’ αυτό ο καθηγητής Μπρούνερ είπε : «Σε όποιον απορεί γιατί τόσα εκατομμύρια δολάρια για την αποθησαύριση των λέξεων της Ελληνικής απαντούμε : Μα πρόκειται για τη γλώσσα των προγόνων μας και η επαφή μας με αυτούς θα βελτιώσει των πολιτισμό μας». Υπολογίζεται ότι οι Ελληνικοί λεκτικοί τύποι θα φθάσουν τα 90 εκατομμύρια έναντι των 9 εκατομμυρίων της Λατινικής.)
Ως αιτία της γλωσσικής κρίσης μπορεί να θεωρηθεί επίσης και η αποδυνάμωση της ελληνικής γλώσσας και του γλωσσικού θησαυρού από την εισδοχή της εικόνας στη σύγχρονη ζωή. Η εικόνα μέσα στο σπίτι και όλους τους χώρους που συχνάζει ο άνθρωπος καταδικάζει σε σιωπή. Όλα σε μορφή εικόνας. Εικόνα που καλλιεργεί σύμβολα βουβά , μεταβιβάζουν μηνύματα χωρίς καμμία δυνατότητα απάντησης , αντιλόγου ή διαλόγου. Ο άνθρωπος μεταβάλλεται στο τέλος σε παθητικό δέκτη αυτών των μηνυμάτων και ο ίδιος δεν εκφράζει γνώμη παρά παραμένει ένα άλαλο ζώο.

Πέρα από αυτά η χρησιμοθηρική αντίληψη της παιδείας και ο πολιτικός λαϊκισμός έχουν αποπροσανατολίσει το λαό. Υπάρχουν πολλοί δυστυχώς που πιστεύουν πως η γλωσσική απλούστευση και απλοποίηση της γλώσσας , όπως η κατάργηση του πολυτονικού και η χρήση της φωνητικής γλώσσας θα κάνουν ευκολότερα τη μόρφωση κτήμα του λαού. Και αυτό γιατί η κοινωνία μας τώρα κατέχεται έντονα από την τάση προς τον ελάσσονα κόπο. Όμως πρέπει να ξέρουμε πως η γλώσσα ως όργανο παιδείας και μάθησης απαιτεί προσεκτική και επιμελημένη εργασία. Απαιτεί πνευματική πειθάρχηση , επιμονή και υπομονή , πράγμα που έρχεται σε αντίθεση με την αντίληψη της εύκολης μόρφωσης. Χρειάζονται αρετές με τις οποίες λίγη σχέση έχουν πλέον οι σημερινοί άνθρωποι.

Μπορεί πάντως ο καθένας μας να κάτσει να σκεφτεί λίγο τις διαπιστώσεις και τις έρευνες που έκαναν πρώτοι οι ξένοι και να αναρωτηθεί γιατί η ελληνική γλώσσα κίνησε το ενδιαφέρον όλων αυτών των επιστημόνων και αναγνωρίσθηκε ως η πιο πλούσια , η πιο ωραία και η πιο εκφραστική γλώσσα που δίνει με τη μελωδία της μία αισθητική απόλαυση. Είμαι σίγουρος πως κάποτε και οι Έλληνες θα αναγνωρίσουν την αξία της γλώσσας που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους , όμως μπορεί να είναι πια αργά και τότε να μετανιώσουν. Καλό θα ήταν να μη φτάσουν σε εκείνο το σημείο και να προλάβουν το κακό πριν φτάσει στα άκρα και αναζητάμε τη γλώσσα μας. Προς το παρόν ας την υποστηρίξουν οι Ισπανοί Ευρωβουλευτές μέχρι να το κάνουν αυτό και οι Έλληνες.
Ας μην ξεχνάμε πως η γλώσσα μας έχει συνεχή , γραπτή και προφορική παράδοση περίπου τριών χιλιάδων ετών. Από την αρχή ακόμη του μακρότατου αυτού χρονικού διαστήματος χρησιμοποιούνται χιλιάδες λέξεις που είναι εντελώς οι ίδιες και σήμερα , ίσως ελάχιστα αλλαγμένες. Όλες αυτές τις λέξεις εφόσον διατηρούν την ίδια σημασία που είχαν και παλιά γιατί πρέπει να τις διώξουμε από το λεξιλόγιό μας; Και αν ακόμα έχουμε πιο καινούριες επιβάλλεται παράλληλα να χρησιμοποιούμε και τις πιο παλιές.
Η γλώσσα μας κερδίζει από αυτό , και το κέρδος της γλώσσας είναι κέρδος για εκείνους που τη μιλούν και τη γράφουν σωστά.    
     

Σταύρος Μεσσήνης

Βουλή των Ελλήνων ( 2001-2002 )

Σύνοδος Ζ ' 

Αναδημοσίευση άρθρου απο:
http://www.stavrosmessinis.gr/