Οι Μήνες των Αρχαίων Ελλήνων και οι Γιορτές τους...

Οι Aρχαίοι Έλληνες είχαν δώδεκα (12) μήνες, όπως έχουμε και εμείς σήμερα. Στην Aρχαία Αθήνα κάθε μήνας είχε 30 ημέρες (πλήρης μήνας) ή 29 ημέρες (κοίλος μήνας).

Οι μήνες αυτοί και οι αντιστοιχίες τους με τους σημερινούς αναφέρονται παρακάτω:

• Εκατομβαίων (30 ημέρες) 16 Ιουλίου – 15 Αυγούστου
• Μεταγειτνιών (29 ημέρες) 16 Αυγούστου – 15 Σεπτεμβρίου
• Βοηοδρομιών (30 ημέρες) 16 Σεπτεμβρίου – 15 Οκτωβρίου
• Πυανεψιών (29 ημέρες) 16 Οκτωβρίου – 15 Νοεμβρίου
• Μαιμακτηριών (30 ημέρες) 16 Νοεμβρίου – 15 Δεκεμβρίου
• Ποσειδεών (29 ημέρες) 16 Δεκεμβρίου – 15 Ιανουαρίου
• Γαμηλιών (30 ημέρες) 16 Ιανουαρίου – 15 Φεβρουαρίου
• Ανθεστηριών (29 ημέρες) 16 Φεβρουαρίου – 15 Μαρτίου
• Ελαφηβολιών (30 ημέρες) 16 Μαρτίου – 15 Απριλίου
• Μουνιχιών (29 ημέρες) 16 Απριλίου – 15 Μαϊου
• Θαργηλιών (30 ημέρες) 16 Μαϊου – 15 Ιουνίου
• Σκιροφοριών (29 ημέρες) 16 Ιουνίου – 15 Ιουλίου

Η πρώτη ημέρα κάθε μήνα ονομαζόταν νουμηνία.
Ο πρώτος αττικός μήνας άρχιζε με την εμφάνιση της νέας σελήνης (νουμηνία) μετά τη θερινή ισημερία, δηλαδή γύρω στις 15 Ιουλίου.
Ο πρώτος μήνας (μέσα Ιουλίου – μέσα Αυγούστου) του αττικού ημερολογίου ήταν ο Εκατομβαιών που είχε πάρει το όνομά του από τα Εκατόμβαια, μία γιορτή που γινόταν προς τιμή του Απόλλωνα. Κατά τη διάρκεια του μήνα γιορτάζονταν στην Αθήνα εκτός από τα Εκατόμβαια, τα Κρόνια, τα Συνοίκια και τα Παναθήναια (με κορυφαία τη μέρα των γενεθλιών της Θεάς Αθηνάς, στις 28 του μήνα).
Ο δεύτερος μήνας (μέσα Αυγούστου – μέσα Σεπτεμβρίου) ονομαζόταν Μεταγειτνιών και είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Μεταγείτνια προς τιμή του Απόλλωνα, του θεού που παράστεκε στην αλλαγή γειτόνων. Το μήνα αυτό γίνονταν και τα Ηράκλεια στο Κυνόσαργες.
Ο τρίτος μήνας του έτους (μέσα Σεπτεμβρίου – μέσα Οκτωβρίου) ονομαζόταν Βοηδρομιών κι είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Βοηδρόμια που γινόταν κι αυτός προς τιμή του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές του μήνα ήταν τα Γενέσια, μια γιορτή της Αρτέμιδος Αγροτέρας, και τα Μυστήρια που είχαν διάρκεια πολλών ημερών
Ο τέταρτος μήνας (μέσα Οκτωβρίου – μέσα Νοεμβρίου) ονομαζόταν Πυανεψιών, από τη γιορτή Πυανέψια που γινόταν και πάλι προς τιμή του Απόλλωνα. Το μήνα αυτό γιορτάζονταν πολλές γιορτές όπως τα Προηρόσια, τα Οσχοφόρια, τα Θήσεια, τα Στήνια, τα Θεσμοφόρια, τα Χαλκεία και τα Απατούρια.
Ο πέμπτος μήνας (μέσα Νοεμβρίου – μέσα Δεκεμβρίου) ονομαζόταν Μαιμακτηριών, από τη γιορτή Μαιμακτήρια που γινόταν προς τιμή του Δία, επειδή τον θεωρούσαν θεό των θυελλών (μαίμαξ = θυελλώδης). Το μήνα αυτό γίνονταν στην Αθήνα και τα Πομπαία.
Ο έκτος μήνας (μέσα Δεκεμβρίου – μέσα Ιανουαρίου), είχε το όνομα Ποσειδεών, από τα Ποσείδεα μια γιορτή προς τιμή του Ποσειδώνα. Το μήνα αυτό γίνονταν ακόμη τα Αλώα και τα Κατ’ αγρούς Διονύσια.
Ο έβδομος μήνας (μέσα Ιανουαρίου – μέσα Φεβρουαρίου) ονομαζόταν Γαμηλιών, από τη γιορτή Γαμήλια, τον «ιερό γάμο» του Δία με την Ήρα. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Λήναια.
Ο όγδοος μήνας ήταν ο Ανθεστηριών (μέσα Φεβρουαρίου – μέσα Μαρτίου). Ο μήνας είχε πάρει το όνομά του από τα Ανθεστήρια που γίνονταν προς τιμή του Διονύσου. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Διάσια.
Ο ένατος μήνας (μέσα Μαρτίου – μέσα Απριλίου) ονομαζόταν Ελαφηβολιών, από τη γιορτή Ελαφηβόλια, προς τιμή της Άρτεμης. Επίσης γιορτάζονταν Ασκληπίεια, τα εν άστει Διονύσια και τα Πάνδια.
Ο δέκατος μήνας (μέσα Απριλίου – μέσα Μαΐου) ονομαζόταν Μουνιχιών από τη γιορτή Μουνίχια προς τιμή της Άρτεμης. Ο μήνας είχε ακόμη την Εορτή του Έρωτα (στις 4 του μήνα), την Πομπή προς το Δελφίνιον και τα Ολυμπιεία.
Ο ενδέκατος μήνας (μέσα Μαΐου – μέσα Ιουνίου) ονομαζόταν Θαργηλιών από τη γιορτή Θαργήλια, προς τιμή της Άρτεμης και του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές ήταν τα Βενδίδια, τα Πλυντήρια και τα Καλλυντήρια.
Και ο δωδέκατος μήνας ονομαζόταν Σκιροφοριών από τη γιορτή Σκιροφόρια προς τιμή του Ποσειδώνα. Τον ίδιο μήνα γιορτάζονταν τα Διιπόλιεια και τα Διισωτήρια.
Επίσης όλα τα ονόματα των εορτών είναι στον πληθυντικό αριθμό.(πηγή: http://www.knossopolis.com)
Η ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ
Οι Έλληνες εχώριζαν το έτος σε 12 σεληνιακούς (συνοδικούς) μήνες και, επειδή εγνώριζαν, ότι ο κάθε συνοδικός μήνας δεν είχε ακέραιο πλήθος ημερών (29 ½ ημέρες περίπου), έδιναν στους μήνες διάρκεια 30 ημερών (τέλειοι μήνες) και 29 ημερών (κοίλοι μήνες) εναλλάξ (κανένας μήνας δεν είχε 31 ή 28 ημέρες όπως σήμερα), και εφρόντιζαν ώστε η πρώτη ημέρα εκάστου μηνός να συμπίπτει, κατά το δυνατόν, με την Νέα Σελήνη (Νουμηνία).
΄Ετσι, όμως, το (σεληνιακό) έτος, δηλαδή οι 12 σεληνιακοί μήνες, ισοδυναμούσε με άθροισμα 354 ημερών, δηλαδή ήτανε μικρότερο κατά 11 ¼ ημέρες από την πραγματική διάρκεια τού (ηλιακού) έτους.
Για να καλύψουν αυτήν την διαφορά, προχώρησαν στην εξής διόρθωση: υπολόγισαν, ότι σε κάθε οκτώ (8) σεληνιακά έτη προέκυπτε έλλειμμα ενενήντα (90) ημερών, δηλαδή ένα έλλειμμα τριών (3) μηνών τών 30 ημερών έκαστος (11 ¼ Χ 8= 90 ). Γι΄ αυτό, στην διάρκεια τών οκτώ (σεληνιακών ) ετών, παρενέβαλλαν τρείς (3) εμβόλιμους μήνες:
– έναν στην διάρκεια τού τρίτου έτους,
– δεύτερον στην διάρκεια τού πέμπτου έτους,
– και τρίτον στην διάρκεια τού όγδοου έτους (πλήρης οκτωχρονιά, εννεαετηρίς . Γέμινος 8.33).
Ο μήνας αυτός, συνήθως, έμπαινε εμβόλιμος αμέσως μετά τον μήνα Ποσειδαιώνα (περίπου, 16 Δεκ.- 15 Ιαν.), και ονομαζότανε: Ποσειδαιών Β΄.
Έτσι, μέσα σε 8 ηλιακά έτη, προέκυπτε εξίσωση τού χρόνου μεταξύ τών 8 σεληνιακών ετών και τών 8 ηλιακών ετών!
Με αυτόν τον τρόπο οι Αρχαίοι ΄Ελληνες εδημιούργησαν το δικό τους ημερολόγιο, το οποίο, επειδή στηριζόταν κατά κύριο λόγο στους σεληνιακούς (συνοδικούς) μήνες και διορθωτικά στο ηλιακό έτος, λέγεται σεληνοηλιακό ημερολόγιο ( υπάρχει και το ηλιακό ημερολόγιο, καθώς και το γνησίως σεληνιακό ημερολόγιο).

Περισσότερα ΕΔΩ

μέσω enneaetifotos